Mehmet Yaman - "Alevilikte Cem" PDF

Kelime anlamında da belirtildiği üzere; ateizm, din ile ilgili bir kavram değil, tanrı ile ilgili bir kavramdır. Dinlerin varlığı, dinlerin tanımının ne olduğu, dinlerin iyi mi yoksa kötü mü olduğu ateizmin konusu ve tartışma alanı dışındadır. Bu din karşıtlığının tartışma alanıdır. Ateizm, her tür metafiziği reddettiği için, kendini metafizik ögeler üzerinden temellendiren dinlerin metafizik boyutlarını da reddeder. Yani bu, özellikle dinlere karşı sergilenen bir duruş değil, genel olarak tüm metafizik inanışlara karşı bir duruştur.

Ateizm sıklıkla "dinsizlik" ile özdeşleştirilse de, Budizm gibi bazı Uzak Doğu dinlerinde de "yaratıcı" anlamında bir tanrının varlığına rastlanmaz.[6] Bu yönüyle de ateizm ile dinsizlik birebir örtüşmez. Deizm fikrine bakıldığında da, tanrıya inancın olduğu ancak dinlerin kabul edilmediği görülür.[7]

Ateizm, anti-teizm yani teizm karşıtı demek değildir ve bir "tepkisellik" anlamı içermez, zira metafizik ögelerin "var olmadığını" savunmak için metafizik ögelerin "var olması" gerekmez. Ateizm, yalnızca bir "durum" ifadesidir. Sadece tanrı veya tanrıların ve metafizik ögelerin var olmadığını söyler.

Ateizm; yaratıcı ve müdahaleci bir tanrıyı kabul eden teizmden,[8] yaratıcı ancak müdahaleci olmayan bir tanrıyı kabul eden deizmden,[9] her şeyi kapsayan içkin bir tanrı[10] veya evrenin ya da doğanın Tanrı ile aynı olduğunu savunan panteizmden[11] ve Tanrı'nın hem evrenin kendisi hem de evrenin ötesinde (aşkın) olduğunu savunan panenteizmden; ayrıca, Tanrı'nın varlığı ve yokluğu konusundaki soruları "cevaplandırılamaz" diyerek cevapsız bırakan agnostizmden; Tanrı'yı, "kesin olarak" reddetmesiyle ayrılır.[12]

Günümüzde, dünya nüfusunun %2,3’ü kendini ateist, %11,9’u dinlere inanmayan olarak tanımlamaktadır.[13] Bu oran Rusya’da %48’in üzerine çıkmakta, Japonya’da ise %64 ila %65 arasında seyretmektedir. Avrupa Birliği'nde oran, %6 ile İtalya ve %85 ile İsveç arasında değişkenlik göstermektedir.[14] 2006 yılı istatistiklerine göre ise Türkiye'de ise bu oran %2,5 civarındadır.[15]