Mehmet Zeki Pakalın "Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü - 2.Cilt (I-P)" PDF

Mehmet Zeki Pakalın'a ait Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, Osmanlı tarihi ve kültürüne ilgi duyanlar için kıymetli bir başvuru kaynağıdır. Eserin söz varlığı, Osmanlı tarih ve kültürünün yanı sıra edebiyatıyla da ilgili önemli unsurlar ihtiva etmektedir. Eserde maddeler hakkında ayrıntılı bilgi verilirken çeşitli ansiklopedi, sözlük ve mecmualardan yararlanılmış, ayrıca bu maddeleri örneklemek üzere iktibas beyitler kullanılmıştır. Eserde 210 şairden toplam 1672 adet beyit alıntılanmıştır. Şairlere ait 137 divandan faydalanılmıştır. Yararlanılan şairlerin dördünün divanı elde yokken, dokuz şairin ise hiç divanı bulunmamaktadır. Eserde ayrıca otuz iki mesneviden, altı antolojiden, üç mecmuadan, on beş tezkireden, üç sözlükten ve bir tarih kitabından yararlanıldığı tespit edilmiştir. Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü'ndeki klasik edebiyata ait unsurların incelenmesi konulu tezimiz dört bölümden oluşmaktadır. Araştırmanın Giriş kısmında çalışmanın konusu ve amacı, Mehmet Zeki Pakalın'ın hayatı ve eserleri ile ilgili bilgiler bulunmaktadır. Ayrıca yazarın en önemli eserlerinden biri kabul edilen ve araştırmamıza kaynaklık eden Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü tanıtılmıştır. Birinci bölümde sözlükte alıntı yapılan şairler, yaşadıkları yüzyıllara, tarikatlarına, yapılan alıntı sayılarına ve de dönemlerine göre incelenmiş, inceleme sonuçları tablolar halinde ortaya konulmuştur. İkinci bölümde, Pakalın'ın sözlükte yararlandığı kaynaklar tanıtılmış ve bu kaynaklar konularına ve alanlarına göre sınıflandırılmıştır. Üçüncü bölümde, sözlükte alıntı yapılan şairler hakkında bilgi verilmiş, bu şairlerden yapılan alıntılara ve şairlerle ilgili yapılan çalışmalara yer verilmiştir. Dördüncü ve son bölümde ise, sözlükte yer alan klasik edebiyatla ilgili maddeler incelenmiş, maddelerde iktibas yapılan örnek beyitler verilmiş ve bu beyitlerin madde ile bağlantısından bahsedilmiştir. Ardından konusu edebiyat olan maddeler kendi arasında sınıflandırılmıştır. Pakalın'ın ön sözünde uzun bir emek mahsulü olarak değerlendirdiği eseri, Osmanlı kültürünün tanınması açısından önemli bir kaynaktır.