Georg Lukacs "Roman Kuramı / Tarihsel Roman / Tarih ve Sınıf Bilinci (3 Kitap)" PDF

1.Kitap: Roman Kuramı
Roman Kuramı bir edebi tür olarak roman üzerine yapılmış ilk büyük sistematik çalışmadır. Lukacs burada biçimsel ve estetik kategorilerin tarihsel-mantıksal zorunluluğunu, imkanlarını, iç çelişkilerini ve sınırlarını ortaya koyar. Lukacs'ın bu gençlik yapıtı, Walter Benjamin'den Adorno'ya, Paul de Man'dan Edward Said'e kadar birçok eleştirmen ve edebiyat kuramcısı için de her zaman ana kaynaklardan biri olmuştur. Roman Kuramı, Kant ve Hegel'in felsefeleri ve Schlegel gibi Romantik yazarların düşünceleriyle modern edebiyat kuramları arasındaki en önemli bağlantı halkalarından biridir.

2.Kitap: Tarihsel Roman
Tarihsel romanın dili meselesini ancak duyguların, tasavvurların ve düşüncelerin modernleştirilmesinden hareket ettiğimizde teorik bakımdan doğru şekilde gündeme getirebiliriz; bu ise bunlarla hiçbir tür ilişki içerisinde olmayan, sâdece egzotik etkiler uyandırabilecek nesnelere ve geleneklere yönelik arkeolojik doğrulukla bağlantılıdır. Dille ilgili problemlerin estetikle ilgili genel problemlerden, edebî türlerle ilgili somut problemlerden vs. bağımsız olarak gündeme getirilmesi günümüzde âdettendir. Oysa bu şekilde ancak soyut “ilkeler” ve aynı şekilde soyut öznel beğeni yargıları oluşabilir. Eğer şimdi tarihin modernleştirilmesinin ve egzotikleştirilmesinin ilk önemli temsilcisinde dil meselelerine giriyorsak, bunları ancak etkisini klasik tarihsel romanın çöküşü sürecinde görmüş olduğumuz eğilimlerin nihaî sanatsal sonuçları olarak kavrayabiliriz.

“Zorunlu anakronizm” meselesinin tam da dil bakımından belirleyici rol oynadığı açıktır. Her epiğin geçmişteki olayların anlatımı olduğu olgusu dilsel bakımdan hâli hazırla sıkı bir ilişki oluşturur. Zîrâ bugünkü okuyucuya Kartaca’dan ve Rönesans’tan, İngiliz Ortaçağı’ndan ve İmparatorluk devri Roma’sından bahseden bugünkü anlatıcıdır. Bu, tarihsel romanın genel dilsel tarzının arkaikleştirmeyi gereksiz bir yapaylık olarak reddetmesi gerektiği sonucunu doğurur. Amaç, geçmiş bir çağı bugünkü okurun yakınına getirmektir. Bunun plastik şekilde tasvir edilen olaylar boyunca meydana gelmesi, ayrıca karakterlerin, toplumsal ve doğal koşulların varlığının aydınlatılması ve yakınlaştırılmasının, eski zamanların insanlarının psikolojisinin bizler için anlaşılabilir hâle geleceği bir yol olması büyük anlatı sanatının genel yasasıdır. Bunu tarihe uygulamak hiç şüphesiz şimdiki çağa uygulamaktan daha zordur.

3.Kitap: Tarih ve Sınıf Bilinci
Çağımızın önde gelen düşünürlerinden György Lukacs, estetik ve eleştiri alanlarında verdiği yapıtlarla günümüz edebiyat kuramının temel taşlarını oluşturanlardan biridir.

Lukács’ın edebiyat eleştirisine getirdiği en önemli katkılardan biri de Balzac, Tolstoy, Thomas Mann gibi roman sanatının temel taşlarını oluşturan büyük yazarlar kuşağıyla yenilikçi edebiyatın Kafka, Joyce, Musil, Beckett, Faulkner gibi temsilcilerini karşılaştırarak değerlendirmesidir.

Çağdaş Gerçekçiliğin Anlamı, onun bu yaklaşımlarının sergilendiği temel yapıtlarından biridir. Edebiyatın hem kendi iç sorunları, hem de siyaset karşısındaki duruşunun çağlar üstü bir ufuk genişliğiyle tartışıldığı bu kitap günümüz okurları için de temel başvuru kaynaklarından biridir.