Çiğdem Dürüşken "Romanın Gizem Dinleri" PDF

Bu çalışmanın temel amacı, devletin ve yurttaşların birlik ve bütünlüğünü sağlayan Roma devlet dini (religio) yanında, insanların bireysel inanç ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla ortaya çıkan Doğu'nun gizem dinlerinin (mysteria; initia) Roma’da yayılışını, Yunan ve Roma yazınından seçilen özgün metinler doğrultusunda incelemek ve bu dinler karşısındaki devletin genel tavrını irdelemektir. Roma'nın geleneksel tapınma biçimine yabancı olduklarından, zaman zaman Senatus’un sert tepkileriyle karşılaşmalarına rağmen, özellikle siyasal ve sosyal açıdan buhranlı dönemlerde insanların yaşamında ruhsal bir güvence oluşturması açısından önem kazanan gizem dinlerinin incelenmesi, Roma'nın toplumsal, dinsel ve düşünsel yaşamının özünü kavramak açısından önem taşır.

Öte yandan, Roma devlet dininin ve gizem dinlerinin temelinde yükselip bütün pagan dinlerine son veren Hıristiyanlığın genel felsefesini, dolayısıyla Orta Çağ düşüncesinin genel özelliklerini kavrayabilmek için, Roma'da etkin olan gizem dinlerinin içeriğinin aydınlatılması zorunludur.

Ayrıca, bu araştırmada Roma'daki etkinlikleri ve Roma yazınının değişik türlerine (özellikle tarih, şiir ve felsefe) sıkça konu olmaları doğrultusunda belirlenen Cybele, Bacchus, Ceres, Isis ve Mithras gizemlerinin tapınma biçimlerinin, simgelerinin ve kutsal nesnelerinin terimsel analizi üzerinde durulmuş ve Antik Çağ’ın dinsel terim bilimine belirli bir katkı sağlanmaya çalışılmıştır.

Bu yapıtın hazırlanması sırasında önemli kaynakların temin edilmesinde yardımlarını gördüğüm, özellikle Cybele gizem dinine ilişkin özgün çalışmasından yararlandığım Prof. Dr. Erendiz Özbayoğlu’na ve kitabın yayımlanmasına destek olan Doç. Dr. Ahmet Vedat Çelgin ile düzeltmeler konusunda yardımlarını esirgemeyen Prof. Dr. Güler Çelgin, Doç. Dr. Bedia Demiriş ve Araş. Gör. Emre Erten’e teşekkürlerimi sunarım.

Ayrıca, çalışmanın yayımlanmasını sağlayan Arkeoloji ve Sanat Yayınları sahibi ve genel yayın yönetmeni Sayın Nezih Başgelen ile düzenleme aşamasında gösterdikleri titizlik için Sayın Muzaffer Aysu ve Sayın Emel Yaşkabak’a şükran borçluyum.

Arkeoloji ve Sanat Yayınları’nın yaptığı ve gerçekleştirmeyi planladığı, antik edebiyat ve kültür eserlerine yönelik yayınların, ülkemizin Avrupa ve Batı kültürüyle bütünleşme sürecinde önemli katkılar sağlayacağı inancı içinde, okuyuculara yararlı olması dileğiyle...