Patrick Süskind “Hid” PDF

O'n sakkizinchi asrda Fransiyada, daholar va jirkanch odamlar jihatidan aslo kambag‘al bo‘lmagan, bu davrning eng dahosi va eng jirkanch odamlaridan biri deb hisoblanishi kerak bo‘lgan bir odam yashagan. Bu yerda uning hikoyasi so‘zlanadi. Uning ismi Jan Baptiste Grenuy. Agar bu ism, de Sad, Sen-Jyust, Bonapart va boshqalar kabi mashhur daholar ismlaridan farqli o‘laroq bugun unutilgan bo‘lsa, bu aslo Grenuyning o‘zini beqiyos ko‘rishi, odamlarni mensimasligi, axloqsizligi, qisqasi, xudobezarligi bilan bu mashhur va qorong‘u odamlar bilan bellasha olmasligidan emas, balki uning dahosi va yagona ishtiyoqi tarixda iz qoldirmagan bir soha bilan cheklanganidan: U bor-yo‘g‘i, hidlar dunyosi. Gapirayotganimiz davrda shaharlarda, biz zamonaviy odamlar uchun tasavvur qilish ham qiyin bo‘lgan, jirkanch bir hid hukm surardi. Ko‘chalar go‘ng hidlardi, hovlilar siyik hidlardi, zinapoyalar chirigan taxta va kalamush yog‘i, shamollatilmagan xonalar mog‘orli chang, yotoq xonalari yog‘li choyshab va nam pat yostiq hidlar, hojatxonalar esa o‘tkir-shirin rayihalar bilan to‘lardi. Qamishxonadan oltingugurt, teri zavodlaridan achchiq soda, so‘yish joylaridan esa quyilgan qon hidlari kelardi. Odamlar ter va yuvilmagan kiyim hidlardi; og‘izlari chirigan tish, qorinlari piyoz suvi, tanalari, agar endi yosh emas bo‘lsa, eskirgan pishloq, nordon sut, o‘sma kasallik hidlarini tarqatardi. Daryolar hidlardi, maydonlar hidlardi, cherkovlar hidlardi, ko‘prik ostlari va saroy ichlari ham hidlardi. Dehqon d... Aynan shu yerda, butun qirollikning eng badbo‘y joyida, 1738-yil 17-iyul kuni Jan Baptiste Grenuy tug‘ildi. Yilning eng issiq kunlaridan biri edi. Issiq, qabriston ustiga qo‘rg‘oshindek bosilib, chirigan qovun hidi bilan kuygan shoxni eslatuvchi qabriston havosidan iborat aralashmani tor ko‘chalarga bosib yuborardi. Grenuyning onasi og‘riqlar boshlanganda Rue aux Fers ko‘chasida baliqchi rastasida o‘tirib, ilgari tozalagan baliqlarning tangachalarini qirib o‘tirgan edi. Baliqlar go‘yoki o‘sha tongda Seyndan olingan edi, lekin ular shunday hidlardiki, hatto murda hidi ham bilinmasdi.