Todd McGowan — "Kapitalizmning Ruhiy To‘lovi Nima?" PDF

Katta tengsizliklar yaratishiga va reaktsion dunyo rejimlarini qo‘llab-quvvatlashiga qaramay, kapitalizmning ko‘plab g‘ayratli himoyachilari bor – lekin ba’zilaridan ayagan va boshqalariga bergan narsalari uchun emas. Todd McGowan’ga ko‘ra, kapitalizm tizim yaratgan travmani yashirar ekan, istaklarimiz tuzilmasini taqlid qilgani uchun hukmronlik qiladi. Jamiyatning barcha qatlamlari kapitalizm taqdim etgan narsalardan foydalanadi, lekin shu bilan birga har doim ko‘proq va yaxshiroq kelajagi va’da qilinadi. Kapitalizm bizni yangilik, yaxshilik va ko‘proq narsaning ortidan quvishga majbur qiladigan, to‘liq bo‘lmagan qoniqish orqali tuzoqqa tushiradi. Kapitalizmning istaklarimiz bilan parazitik aloqasi, unga tabiiy istaklarimizga mos keladi degan illyuziyani beradi va kapitalizm himoyachilari ham uni shunday ta’riflaydi. McGowan ushbu ruhiy strategiyani tushunish orqali bizni kapitalistik boylikka bo‘lgan qaramligimizdan qutqarishni va aslida boshdan kechirganimizdek lazzatni qayta kashf etishimizga yordam berishni umid qiladi. McGowan kapitalizmni hozirgi zamonda joylashtirib, bizni yaxshiroq kelajakka bo‘lgan sadoqatimizdan va kapitalizm inson tabiatining asosiy natijasi degan e’tiqoddan xalos qiladi. Shu nuqtai nazardan, iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy dunyolarimiz haqiqiy siyosiy o‘zgarishlarga ochiladi. Film, televideniye, iste’mol madaniyati va kundalik hayotdan misollar bilan jonlantirilgan "Kapitalizmning Ruhiy To‘lovi Nima?", siyosat va jamiyat nazariyasiga psixoanalitik asosli va tubdan yangi bir yondashuv olib keladi. KAPİTALİZMNING RUHIY TO‘LOVI NIMA? HAQIDA "McGowan’da mutlaqo yorqin bir dalil bor. Deyarli har bir sahifada odam hayratlanarli bir tushuncha bilan to‘qnashadi va kitobning har bir bo‘limi bizni fikrlashga hayajonli tarzda yangi yo‘nalish beradi. "Kapitalizmning Ruhiy To‘lovi Nima?", paradigmani o‘zgartiruvchi o‘ziga xosligi bilan, McGowan’ni o‘z avlodining eng yetakchi tanqidiy tafakkur egalari qatoriga qo‘yadi. Hattoki shuni ham aytish mumkin: Bu asar, McGowan’dan oldingi avlodning eng yaxshi ishlari bilan ham bellasha oladi." Mari Ruti, Braun Universiteti "Kapitalizmning Ruhiy To‘lovi Nima?, bir tomondan global kapitalizmning vayron qiluvchi ruhiy natijalarini ko‘rib chiqsa, boshqa tomondan esa shaxslarning mazmunli hayot kechirishini ta’minlaydigan asosiy ruhiy barqarorlik tuzilmalarini qanday yemirishi haqidagi hukmron chap qanot noroziligini ag‘daradi. Todd McGowan’ning harakatining markazida esa, ko‘proq kapitalistik mafkuraning muvaffaqiyati sirlidir: Qanday qilib bunday beqaror hayot amaliyoti milliardlab odamlarning libidinal hayotini to‘liq egalladi, doimiy inqirozlar va istisno holatlar qanday qilib uning hukmronligini kuchaytirdi? Qisqasi, qanday qilib kapitalizm o‘zini yana va yana o‘zi yaratgan inqirozning davosi sifatida ko‘rsatadi? McGowan bu qiyin savollarga javob berar ekan, bir klassik asar yaratdi." Slavoj Jijek "McGowan, "Kapitalizmning Ruhiy To‘lovi Nima?" asari bilan kapitalizm va psixoanaliz o‘rtasidagi haqiqiy bog‘liqliklarni hayratlanarli darajada tushunarli va intellektual jihatdan murakkab tahlilini taqdim etadi. Bu, ulkan intellektual jonlilikni namoyon qiladigan ajoyib kitob; e’tiborsiz qoldirish imkonsiz." Fabio Vighi "Kapitalizm tanqidini asoslash uchun nechta Marks va Freyd sintezi qilindi va natijada muvaffaqiyatsiz bo‘ldi? Bu zukko yozilgan kitob, har ikkala yondashuvning individual muvaffaqiyatsizliklarini sanab o‘tgach, asosiy muammo bilan yuzma-yuz bo‘lishda davom etadi: Freydning noto‘g‘ri talqini. McGowan, Lakaning Freydni tubdan qayta kashf qilishiga asoslanib, subyektning kapitalizmning "erkinliklariga" berilib ketishi va ularga qarshi qarshilik ko‘rsatish imkoniyatlari haqida mutlaqo yangi g‘oyalar taklif qiladi." Joan Copjec