Nahid Sırrı Örik kimdir?

1895-də İstanbulda doğulan Nahid Sırrı Örik qəribə adam idi. Atasının böyük konağı var idi, uşaqlığı zənginlik içində keçdi. Amma heç bir məktəbi bitirmədi. Galatasaraya girdi, atdı. Hüquqa başladı, onu da yarımçıq qoydu. Sanki oxumaq onun işi deyildi.

Birinci Dünya müharibəsi zamanı Türkiyədən çıxıb getdi. Tiflisdə, Berlində, Parisdə, Vyanada yaşadı. On üç il belə dolaşdı. 1928-də geri qayıtdı. Artıq Cumhuriyyət var idi, hər şey dəyişmişdi.

Qayıtdıqdan sonra Cumhuriyyət qəzetində yazmağa başladı. Ankaraya getdi, Milli Təhsimdə tərcüməçi oldu. Yaşar Nabi ilə birgə Varlıq jurnalını çıxardı. Atası öləndə İstanbula qayıtdı.

Nahid Sırrının işi tarix yazmaq idi. Köhnə Osmanlı konaqları, yalıları, o dövrün qadınları... Bunları çox gözəl danışardı. "Sultan Həmid Düşərkən", "Qısqanmaq" kimi romanları var idi. Həmişə köhnə zamanları yazardı.

Amma bu onun başını belaya saldı. Cumhuriyyət dövri yazarları keçmişi unutmağa çalışırdı, o hələ də Osmanlını danışırdı. Buna görə çox sevilməzdi. Bir də homoseksual idi, o zamanlar bu çox ayıb sayılırdı. Yusuf Ziya Ortaç onunla zarafat edərək "şalvarlı ceketli qız gəlir" deyə yazmışdı.

İçinə qapanan biri idi zaten. Çox sociallaşmazdı. Amma yazıları çox yaxşı idi. Personajları gerçək insanlar kimi idi. İlk hekayəsini Fransada çap etdirmişdi - "Kibar Fahişə Zeynəb" deyə.

1960-da İstanbulda öldü . Uzun illər unuduldu qaldı. Sonra 70-ci, 80-ci illərdə yenidən kəşf edildi. Romanları filmə çəkildi, tamaşa edildi. "Qısqanmaq" filmi çox məşhur oldu, Nərgis Öztürk mükafat aldı.

Selim İleri onu çox sevirdi. "Bu adam bizim ədebiyyatımızın gizli xəzinəsidir" deyərdi. Haqlı idi də. Nahid Sırrı yazdığı dövrdə başa düşülmədi amma sonra görüldü ki nə qədər yaxşı yazmış.