Kamal Abdulla "Gizli Dədə Qorqud" PDF

Dədə Qorqud kitabı bir çox yöndən tədqiq edilmiş ortaq dil və mədəni irsimizdir. Məhərrəm Ergin və Orhan Şaik Gökyay kimi Türkiyədəki tədqiqatçılar Dədə Qorqud Kitabını oxu problemlərindən tutmuş, müxtəlif aspektlərə qədər araşdırmağa çalışıblar. Bu tədqiqatlar ümumiyyətlə Dədə Qorqudu tarixi dövrə aid bir yazılı əsər kimi qəbul edirdi. Lakin əlimizdə olan bu əsər “Dədə Qorqud kitabı”nı şifahi dövrdən yazılı dövrə keçidin məhsulu hesab edərək mifoloji yanaşmanı sınayır. Bu araşdırma Dədə Qorquda yazılı ədəbiyyatın məhsulu kimi, həm də epik və ya şifahi ədəbiyyatın məhsulu kimi baxan digər əsərlərdən fərqli bir yanaşma gətirdiyi üçün əhəmiyyətlidir. Kamal Abdullah Dədə Qorqudu keçid əsəri kimi qələmə verən, mifoloji məktəblə yanaşı, psixoanalitik təhlildən də istifadə edən bir yanaşma nümayiş etdirmişdir. O, “Dədə Qorqud Kitabı”nı “söz yazısı”, “ibtidailik-mədəniyyət”, “cahillik-məlumat”, “xaos-kosmos” kimi müxtəlif ziddiyyətlər və mübarizələr əsasında tədqiq etmiş, “dualizm” perspektivini xüsusi vurğulamışdır. . Bu tip təhlil metodu Qərbdə geniş yayılmış yanaşmadır və xüsusilə yunan dastanlarının tədqiqində istifadə olunur. Əslində Kamal Abdulla bu əsərində tez-tez Dədə Qorqud hekayələrini yunan mifologiyası ilə müqayisə edir.