Əlibala Hacızadə "Yandırılmış Adam" PDF

Əlibala Hacızadənin "Yandırılmış Adam" romanı, mürəkkəb ictimai-siyasi proseslərin getdiyi dövrdə yazılmış və elm aləmində naşı olmasına baxmayaraq, başqalarının himayəsində yüksəlmiş, vəzifə, şan-şöhrət sahibi olmuş "alim"lərin ümumiləşdirilmiş obrazını yaradan bir əsərdir. Hacızadə Azərbaycan ədəbiyyatına yeni mövzular gətirən yazarlardan biridir və bu əsərində də elm mühitinin naqis cəhətlərini ustalıqla işıqlandırır. Müəllifin əvvəlki əsərləri olan "Təyyarə Kölgəsi" və "Vəfalım Mənim" də elm adamlarının qapalı həyatını geniş oxucu kütləsinə çatdırmaqda müvəffəqiyyət qazanmışdır. Lakin "Yandırılmış Adam" romanının ikinci hissəsi yazılmasa da, birinci kitab müəllifin bu mövzuda dərin fikirlərini əks etdirir.

Roman, dost xəyanətinə uğramış Paşa Camalzadənin hekayəsi ilə oxucunu tanış edir. Əsərdə, elm aləmində öz yerini tapmağa çalışan Paşa, dostlarının xəyanəti və elmi mühitin qüsurları ilə mübarizə aparır. Müəllifin təsvir etdiyi bu mürəkkəb dünya, oxucunu düşünməyə və elmi mühitin həqiqi mahiyyətini anlamağa dəvət edir. Əsərdən bir alıntı bunu təsdiqləyir: "Gözü hardasa aldada bilərsən, ağlı da aldatmaq mümkündür. Lakin ürəyi yox." Bu ifadə, əsərin əsas mövzularından birini - dürüstlük və vicdanın aldatılmasının mümkün olmaması - vurğulayır.

Roman, cəmi 80 səhifə olmasına baxmayaraq, elmi mühitin dərinliklərinə enərək, orada baş verən saxtakarlıqları və şan-şöhrət uğrunda mübarizəni ustalıqla təsvir edir. Təəssüf ki, əsər yarımçıq bitir və ikinci hissəsi yazılmayıb, lakin birinci kitab da kifayət qədər düşündürücü və təsirlidir. Kitabdan bir başqa alıntı da, şöhrətin insan həyatında oynadığı rolu vurğulayır: "Şöhrət, ad-san adamı öləndən sonra yaşadır, yaddan çıxmağa qoymur. İnsanlar sənin haqqında danışır, düşünür. Məgər bu azdır? Yox, lazımdır şöhrət, çox lazımdır, Paşa. Yoxsa ölən kimi unudularsan."

Beləliklə, "Yandırılmış Adam" elm sahəsindəki insanları və onların həyatlarındakı problemləri işıqlandıran, dərindən düşündürən və oxucunu öz dünyasına çəkən bir əsərdir. Əlibala Hacızadənin bu romanı, elm mühitinin naqis cəhətlərini təsvir etməsi və oxucunu bu mövzuda maarifləndirməsi baxımından əhəmiyyətlidir.