Ahmed İhsan "Şərqi Asiyaya səyahət" PDF

Əhməd İhsan, Avropada geniş oxucu kütləsi tərəfindən maraqla izlənilən səyahətnamə janrındakı romanların yerinə yetirdiyi xidmətləri və funksiyaları nəzərə alaraq, eyni şəkildə türk oxucularının da marağını çəkə biləcək bir əsər yaratmışdır. Məktub formatında qurduğu romanı və ya onun təbirincə "xəyali səyyah"ın (Kami'nin) səyahətnaməsi, Rusiya və ya Orta Asiyadan başlayan bir Uzaq Şərq səyahətini əhatə edir. Bu səyahət məktubları o qədər real şəkildə qələmə alınmışdır ki, oxucular, əvvəlcə "xəyali səyyahın səyahəti" olduğu qeyd edilməsinə baxmayaraq, həqiqi bir səyahətnamə oxuduqlarını düşünürlər. Belə ki, Moskvadan yazılan 31 May 1887 tarixli məktubdan Vladivostokdan yazılan 15 Avqust 1887 tarixli məktuba qədər iki yarım ayı əhatə edən səyahətin bir ahəng içində inkişaf etdiyi, edilən təsvirlər və verilən məlumatlar sanki dövrə aid həqiqətləri əks etdirdiyi təəssüratını yaradır. Bu da, yazıçının səyahət marşrutu haqqında apardığı araşdırma və oxumalardan topladığı məlumatları beynində cəmləşdirərək səyahət-romanını qurduğunu göstərir. Osmanlıcadan etdiyimiz səyahətnamə tərcümələrinə bir səyahət-roman olan "Şərqi Asiyaya Səyahət" (Asya-yı Şarki'ye Seyahat) adlı əsəri əlavə etməyimizin ən önəmli səbəbi; yüz il əvvəl nəşr olunan və mövzunun keçdiyi bölgələrlə bağlı maraqlı məlumatları ehtiva edən bir mətn olması səbəbilə günümüz oxucuları ilə görüşməsinin mənalı olacağını düşünməyimizdir.