Mar Yeşua "Urfa və Diyarbakırın Fəlakət Çağı" PDF

Süryani ədəbiyyatında salnamələr mühüm yer tutur. Xristianlıqdan sonra yazılmış bu populist salnamələr öz dövrlərinin orijinal şah əsərləridir. Tarix boyu salnaməçilərin tarixə baxışı ümumiyyətlə “sultanların” gözü ilə olmuşdur. Hər şey “sultanın” qələbəsi ilə başa çatsa da, onun uğursuzluqlarına göz yumuldu. Küçədəki insanların həyatı nəzərə alınmayıb.

Əslində, bu, Assur salnaməçilərinin aldıqları əsas mirasdır. Mesopotamiyanı idarə edən padşahlar üçün yazılmış lövhələrdə tarix həmişə Aşşur, Babil padşahları və Aramey şahzadələrinin prizmasından yazılır. Süryani salnaməçiləri bu irsi miras qoysalar da, xristianlıq digər sahələr kimi Suriya ədəbiyyatına da təsir göstərmişdir. Xristianlıqdan sonra salnaməçilər ümumiyyətlə kahinlər sinfindən idilər və yer üzündə “sultan”a bağlı deyildilər. İndi onlar “səmavi səltənət”ə aiddirlər. Bu element dövlət kilsələrinə aid deyil. Lakin Asur Kilsəsi heç vaxt dövlət kilsəsi olmadığından tarix artıq yerdə “sultanın” deyil, göylərdəki “Padşah”ın adı ilə yazılırdı. Baş verən bütün hadisələrin səbəbinin insanların Allaha qarşı etdikləri pisliklərə görə cəzalandırıldıqlarına inanılır. Müharibələr, qıtlıqlar, böyük zəlzələlər hər bir “bəndə”ni doğru yola yönəltmək üçün Allahın göndərdiyi əlamətlər kimi qəbul edilir.