Cəfər Cabbarlı "Sevil" PDF

Cəfər Cabbarlının "Sevil" pyesi (1928) Azərbaycan dramaturgiyasının ən mühüm əsərlərindən biri olmaqla yanaşı, qadın azadlığı və cəmiyyətin sosial-ictimai inkişafını əks etdirən klassik bir nümunədir. Pyes, Azərbaycanda qadın hüquqları və gender bərabərliyi mövzusunu cəsarətlə qaldıran ilk əsərlərdən biri hesab olunur. Cəfər Cabbarlı, bu pyes vasitəsilə dövrünün ən aktual problemlərindən birini—qadınların hüquqsuzluğunu və onlara qarşı mövcud olan köhnəlikləri tənqid edərək, cəmiyyətin modernləşmə ehtiyacını vurğulamışdır.

Əsərin baş qəhrəmanı olan Sevil, əsərin əvvəlində başı örtülü, məhdudiyyətlər altında yaşayan bir qadındır. O, patriarxal ənənələrin basqısı ilə həyatını davam etdirir, lakin zamanla öz şəxsiyyətini tapır və öz hüquqları uğrunda mübarizə aparmağa başlayır. Sevilin transformasiyası pyesin əsas xəttini təşkil edir—o, keçmişin ağır zəncirlərindən qurtularaq, güclü və müasir bir qadın obrazına çevrilir. Cabbarlı, Sevilin dəyişimi vasitəsilə Azərbaycan qadınının cəmiyyətdəki rolunun dəyişməsini simvolik şəkildə təqdim edir.

Sevilin əri Balaxan obrazı isə köhnəliklə müasirlik arasındakı qarşıdurmanı əks etdirir. O, qadınların yerini evdə, başı bağlı və hüquqsuz olaraq görən bir patriarxal simadır. Ancaq pyesin sonuna doğru Sevilin öz hüquqları uğrunda mübarizəsi, Balaxanın köhnə baxışlarını məğlubiyyətə uğradır və onun dəyişməyə məcbur qalması, cəmiyyətdə köhnə ənənələrin yavaş-yavaş sarsılmasını simvolizə edir.

Sevil pyesi, Azərbaycan ədəbiyyatında qadın azadlığı mövzusunu irəli sürməklə yanaşı, həm də cəmiyyətdə geniş dəyişikliklərin labüdlüyünü göstərir. Cəfər Cabbarlı bu əsəri ilə qadınların ictimai həyatda daha aktiv rol oynamasının vacibliyini vurğulamış və Azərbaycan dramaturgiyasında yeni bir yol açmışdır. Sevilin simasında, Azərbaycan qadınının azadlıq və bərabərlik mübarizəsi böyük sənətkarlıqla təqdim olunmuşdur.